«در سال 618 لشکر مغول به پشت دروازه های تبریز می رسند، اما تدابیر شایان تقدیر بزرگان شهر تبریز را از حمله مغولان مصون نگه می دارد و مردم تبریز با بذل مال، شهر را از کشتار و ویرانی رها می سازند. البته این اتفاق سه بار تکرار می شود و در هر سه بار مردم متمول تبریز همان تدبیر را به کار می بندند تا این که در سال 638 هجری قمری مغول ها به سراسر آذربایجان مسلط می شوند و تبریز را پایتخت خود قرار می دهند که در زمان غازان خان تبریز شکوه ویژه ای می یابد. شنب غازان با ابهت تاریخی اش چشم ها را خیره می سازد. خواجه رشید الدین فضل الله وزیر اندیشمند ایلخانیان ربع رشیدی را بنیاد می نهد که در زمان خود عظیم ترین مرکز علمی – فرهنگی به شمار می رود و از آن همه مجد و عظمت اینک ویرانه هایی از برج های ربع رشیدی در میان محله ای باقی مانده است.» منبع
این تصویر از شخصی به نام مطراقچی مربوط به رسامی نقشه تبریز می باشد که ظاهرا سیمای تبریز در زمان (1542-1540میلادی) را نمایش می دهد و در یکی از موزه های ترکیه نگهداری می شود. بنای فرضی ربع رشیدی با شماره 1 و شنب غازان با شماره 2 در این تصویر مشخص شده است. همانگونه که می بینید از میانه شهر تبریز رودخانه ای جریان دارد که امروزه مردم شهر به آن میدان چایی می گویند که از منطقه اسپاراخون در دامنه های سهند سرچشمه می گیرد و در حوالی فرودگاه تبریز به آجی چای ملحق می شود و به دریاچه در حال نابودی ارومیه می ریزد. اگر توجه کنید ربع رشیدی و شنب غازان فرظی هر دو در یک سمت میدان چایی قرار دارند! حال این واقعیت را با نقشه های امروزی از این دو محوطه مقایسه کنید.
همانطور که می بینید این دو محوطه بر خلاف رسامی قدیمی در طرفین رودخانه قرار گرفته اند. و این اولین تناقض می باشد!
فاصله تقریبی محوطه موسوم به شنب غازان تا میدان چایی همانگونه که در تصویر زیر مشخص شده حدودا km3.5 می باشد! اگر این فاصله را درست در نظر بگیریم در نتیجه طول حصار تبریز در حدود km9 و عرض آن km5 می شود. یعنی تبریز زمان مغول مساحتی در حدود 45 کیلومتر مربع را در برداشته است! تبریزی که به زمان قاجار مساحتی در حدود بازار بزرگ سرپوشیده کنونی و حاشیه باریک اطراف آن را شامل و مساحت تقریبی آن در حد 6.5 کیلومتر مربع بود و در نقشه بالایی به صورت کادر قرمز شش ضلعی مشخص شده است. (و در یادداشت "نقشه دارالسلطنه تبریز" به آن اشاره کردم.)
از نکات جالب دیگر در این رسامی ظاهرا قدیمی گذر رودخانه ای کوچک از روی میدان چایی و ادامه حرکت آن می باشد !
عکس بالا مربوط به خرابه های محوطه ای می باشد که نام آن را ربع رشیدی گذاشته اند و مانند ابنیه دیگر در حال اضافه کردن جعلیات جدیدی به آن می باشند که نیازی به توضیح نیست و عکس پایینی کاملا گویای مطلب است. همین بیغوله اکنون لقب بزرگترین اولین دانشگاه جهان اسلام را یدک می کشد!
«خرابه های ربع رشیدی باقیمانده عمارات عظیمی است که در زمان ایلخانیان و به همت رشید الدین فضل الله وزیر سلطان محمود در محله ولیانکوی باغمیشه تبریز ساخته شده بود . این بناها به اصطلاح امروزی ، یک شهر علمی و دانشگاهی بوده است. در حال حاضر به غیر از چهار پایه عمارت و پشته های خاک و سنگ چیزی از این عمارت باقی نمانده است و گسترش روزافزون خانه سازی در پیرامون آن بر روند تخریب این نشانه ها نیز می افزاید و اگر به همین منوال ادامه یابد . دیری نخواهد کشید که تمامی خرابه های باقیمانده از ربع رشیدی کلاً از بین برود.» منبع
و این تصویری جدیدی از همان دم خروس است که دیدید. در این جا با توسل به جعل و با نام بازسازی، در حال ساخت یک برج سنگی برای آن هایی هستند که پنبه جهالت را از گوش خود خارج نمی کنند.
آثار مادی قابل دیدار از شنب غازان حتی در حد یک آجر هم وجود ندارد. در مورد بقایای بهتر است متن زیر را بخوانید:
«شنبغازان شکوه داشت، با عظمت بود، کاخهای بلند داشت، ساختمانهای مجللی را در بر گرفته بود، هرروز پذیرای جهانگردان و مسافران بود، شنبغازان مرکز اعمال خیریه بود، انبوه از درخت بود، چشمه بسیار داشت و پرندگان زیبایی که چهچه کنان بر درختان مینشستند و ابهتش را مینگریستند، شنبغازان شاهی را در خود جا داده بود که عدالتمحور بود، بر همه مهربان بود؛ هنوز هم قوانین و دستوراتش را مردم میستایند، شنبغازان مرکز کشور پهناوری بود، لقب قبةالاسلام گرفت، زیباترین بناها داشت، بزگترین و بلندترین گنبد را بر سر برج بزرگی در خود جای داده بود و آن شد آرامگاه آن خان عادل و ملکههایش. آری این بود شنبغازان من اما چه شد؟ دیری نپایید اوضاع عوض شد زلزلهها رخ داد و جنگها در گرفت و این شنبغازان بود که سالهای دراز میدید و میسوخت ، دریغ از فریادی که بر آورد و زمانی نگذشت که همه چیز تمام شد دیگر نه خانی بد و نه شکوهی . مردمان نیز ریختند و آثارش را دست به دست غارت کردند. این است درد محلهی من، این است بغضی که گلوی محلهام را هنوز هم گرفته. خدا را شکر محلهام رو به آبادانی نهاد و خانهها ساختند ولی هنوز هم خاکهای آن عمارات در میان خاکهایش مینالند و خبر از قبر مخفی خانی میدهند که با شوق محله را به عظمت رساند. اما هنوز هم مشهود است عالمان و مجاهدین و شیر زنان و شجاع مردان.» منبع
باید چنین مرثیه سرایانی را به مدد گیرند تا بتواند فقدا وجود چنین بنایی را با ناله ها و نفرین هایی از این دست پر نماید.
ادامه دارد ...
ما ترکها یه مثلی داریم خیلی به حرف هاتون میاد
ایت هورر کاروان گچر
نقده هوروسن هور
قبلا گفته بودید شهر سازی خوندین. کاملا مشخصه!
مدرک تحصیلی شما نیز در نهایت سند حماقت شماست. چند ترم ادبیات پاس کن. در ضمن صدات میاد...
نمیدونم شما واقعا مطالعه ندارین یا هیچی بلد نیستین نظر میدین یا خودتونو زدین به اون راه !
مراغه اولین پایتخته دوره ایلخانی بوده دیگه اینو هر بچه دبستانی هم میدونه !
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87
اگه حوصله کردین برین دو سه تا از کتابای اقای کسروی حکم آبادی و بخونین یکم به علمتون افزوده شه !!!!!
در مورد اون بحث بازارییم که چند نظر قبل گفتم اگه دقت کنین همه بنا ها تو نقشه از روبه رو کشیده شده نه از بالا پس انتظار دیدن سقف بازارو نداشته باشین
ای کاش کمی عقل داشتید. فقط همین. در ضمن همان کتاب های دبستان را مطالعه کنید. چون مغز شما تنها در همان سطح می باشد.
منم سفسطه رو از شما یاد گرفتم !
اگه یه اذربایجانی بودی میفهمیدی مراغه کجاست !
سعی نکن که تاریخ تبریز و اذربایجانو بیاری زیر سوال
این نقشه واقعییه اگه نیست مدرک و مستنداتی بیار تا خلفش ثابت بشه
مدرک بیار مدرک !
جناب مختاری راد. قبل از مطالعه این یادداشت ها، ابتدا باید 19 جلد کتاب تاملی بر بنیان تاریخ ایران را مطالعه کرده باشید. در ضمن مستند های تختگاع هیچکس و مجعولات مجلل و ابطال شناسنامه و طوفان نوح را بررسی کرده باشید. در غیر این صورت چیزی دستگیرتان نخواهد شد گرچه اگر واقعا انسان بی طرفی بودید می فهمیدید که قضیه چیست.
«سعی نکن که تاریخ تبریز و اذربایجانو بیاری زیر سوال»!!!
از کدامین تاریخ آذربایجان سخن می گویید؟ تاریخ قبل از پوریم، یا تاریخ شروع مهاجرت ها در همین یکی دو سه سده اخیر؟ وقتی شهری مثل مراغه هنوز هم مسجد جامعی کهن ندارد، مساجد دیگر آن غالبا دارای سقف و ستون های چوبی هستند، بر روی صوفی چای پلی تاریخی و باستانی نداریم که مردم مراغه را به آن سمت رودخانه برساند، بازار سنتی در آن شهر نداریم، جز چند تجارت خانه ای که در همین 100 سال ساخته شده اند، مراغه را باید چگونه شناسایی کرد که تنها ابنیه دکور بندی آن را چند گنبد بی هویت و مجهول الهویت تشکیل می دهند که همه سلسله های مستقر در آن شهر تنها به ساخت گنبد پرداخته اند؟ آجر چینی بالای تپه ای که بدون هیچ گونه ملزوماتی آن را رصد خانه معرفی کرده اند که بیشتر برای رصد اشباح می تواند مورد استفاده قرار گیرد!!! باز هم بگویم؟
اگه جعلیه چرا پس ماله دوره ایلخانان میدانند واگر نه پس باید بدونید که کسی که این نقشرو کشیده 1480 lمیلادی به دنیا اومده !
اگه حساب کنیم طرف تو یک سالگی ! اومده و نقشرو گشیده ! بازم تو دوره صفویه میوفته !
در مورد بازار اونو میتونم بگم که ما میتونیم از بالا بازارو ببینیم و اون تصویری که تو ذهنمون از نقشه و عکس هوایی داریمو مدیون علم هستیم ولی در اون زمان هیچ عکس هوایی نبوده پس باید حق بدیم که همون سردر بازارو کشیده باشه
در کل مطراقچی همه شهر تبریز و نکشیده و بناهای شاخصو کشیده !
علتشم اینه که میشه گفت این یه نقشه برای حمله عثمانی به ایران از طرف آذربایجان هست به جز تبریز نقشه چند شهر دیگه ای هم هست از جمله مراغه
شما هر طور که می خواهید می توانید تصور کنید ولی مسئله آن چیزی نیست که شما تصور کرده اید. کل مطالب را بخوانید. مراغه دیگر کجاست؟ شهر مراغه حتی در بین نقشه های 150 ساله روسها نیز وجود ندارد!. در آرشیو یادداشت ها، یادداشت مراغه را بخوانید. در ضمن شیوه عکس و نقشه هوایی و زمینی را نیز از شما آموختم!. ممنون.
با سلام و عرض خسته نباشید
دانشجوی شهرسازی هستم و با توجه به این که روی این نقشه یک سال کار کردم نظرمو بیان میکنم
نقشه ماله زمان صفویان هست و مطراقچی کشیده .
دایره ۲ اصلا و ابدا ! محل شنب غازان نیست بلکه باغ هشت بهشت هست
محل شنب غازان طبق تحقیقات و نقوشی که ازش هست احتمالا بنای پایین سمت راست هست
و اما دایره ۱
که هنوز دارم تحقیق میکنم تا بفهمم ولی مطمعنم که ربع رشیدی نیست
در ان زمان ربع رشیدی خرابه ای بیرون از شهر تبریز بوده
ظاهرا بررسی نکرده اید که این تصویر را مربوط به تبریز دوره ایلخانان می دانند. در ضمن چیزی به نام صفویه وجود ندارد و این تصویر کاملا جعلی است و سند تاریخی نمی باشد. در همین تبریز بازار سر پوشیده را پیدا کنید!. یادداشت نقشه دارالسلطنه تبریز را بخوانید. توضیحات کافی در آن آمده است.
شاه غازان شاه عادل سایس قانون ملک
ظل حق خورشید دولت خرو میمون خصال
شعر زیبا و شاه بیت وزینی است!
سلام منم با مهران موافقم نقشه در زمان صفویه کشیده شده از کتاب: بیان منازل سفر عراقین سلطان سلیمان هست صفحات این کتاب هم در موزه توپکاپی استانبول نگه داری میشود و این نقشه هم در آنجا موجود میباشد
ماهیت نقشه را جستجو کرده ام. نه تاریخ رسامی آن را. و هیچ نیافتم جز حقه بازی.
آقا تشکر از پیگیریتون؛ فقط این نقشه از زمان صفویه است و توسط نصوح مطراقچی خادم دربار سلیمان قانونی کشیده شده؛ اما رودخانهای که از وسط شهر میگذره خود آجی چای هست نه میدان چایی؛ میدان چایی همون رودخانهی باریکیه که به آجی چای میپیونده؛ نقشه ابعادش درسته؛ مسیر آجی چای در اواخر صفویه تغییر کرده و از شمال شهر گذشته که تا امروز هم اونطوره... و شمارهی یکی که شما مشخص کردید با نام ربع رشیدی باید باغ هشت بهشت باشه و مسجد حسن پادشاه که در اون نزدیکیه؛ در هر حال غرض تنها تبادل نظر هست؛ تشکر از زحماتی که میکشد...
انتقادات بر سر ادعاهایی صورت گرفته که در تمامی کتاب ها و سایت ها به آنها اشاره شده و قدمت نقشه را به دوره مغولان نسبت داده اند . اگر قبول کنیم که این رودخانه آجی چای می باشد وضع بدتر می شود . چون شهر در کنار آجی چای شکل نگرفته است . مساحت شهر را که در نظر بگیری اوضاع قابل تحمل نمی شود .